Małe ogrody

Małe ogrody

Podczas gdy promenady i parki publiczne w XIX wieku cechowało pewne dostojeństwo, ogrody rozrywkowe i wypoczynkowe we Francji popadały w banał. W Anglii przeciwnie, małe ogrody zyskiwały walor intymności i były nadal ,,formal”, w tradycyjnym znaczeniu tego słowa. Zdobiły je duże, strzyżone drzewa, mieszały się z nimi uprawy kwiatowe swobodnie rozrzucone. Wówczas to William Robinson (1836-1935), a następnie Edwin Landseer Luytens (1869-1944) i Gertrudę Jekyll stali się sławni dzięki swym zainteresowaniom samymi sposobami upraw. Zdala od gwaru miasta ogród angielski jest przytulny, skupiony w sobie, a jego zaciszną atmosferę podkreślają aleje ze strzyżonej trawy tłumiące odgłos kroków. Rabaty przypominające bordiury kwiatowe w Malmaison z 1811 roku, to układy żywych roślin, wywołujące zachwyt. Wynalazek tego sposobu sadzenia roślin przypisuje się Robinsonowi. W znaczniejszych parkach pojawiły się inne elementy: dziki ogród, ów wycinek lasu, w którym z wielkim staraniem uprawia się rozmaite gatunki paproci oraz innych roślin leśnych i egzotycznych. Jest to. być może. reminiscencja drogich Chińczy­kom ogrodów kontemplacyjnych, w których dla osiągnięcia bliższego związku z naturą umieszczano chatkę filozofa. W latach 19201930 wielkim powodzeniem, zwłaszcza w Holandii, cieszyły się ogrody skalne, komponowane ze skał porośniętych mchem i najróżniejszymi roślinami alpejskimi. ,,Boggarden”, ogród bagienny, wywodzący się być może z ,,marais” (bagien), przywodzi na myśl trzcinowe pola egipskiego „raju”.W tym samym okresie we Francji J.C.N. Forestier. człowiek wysokiej kultury, zakładał ogrody wywodzące się z inspiracji hiszpańskimi ogrodami arabskimi, a także tworzył wielkie założenia w Barcelonie i Ameryce Łacińskiej. A. Vera natomiast, a także J. Ch. Moreau oddawali się igraszkom geometrycznym w niewielkiej skali. Ogrody Szwajcarii i Nie­miec poddane są prawom geometrii, w której dominują kąty proste, ale ogrody związane z kubiczną architekturą cechuje bogactwo kwiatów świad­czące zarówno o ogromnej wiedzy botanicznej, jak i umiejętności drenowa­nia terenów.