Claude Mollet w swoim Theatre des plans et jardinages… pisze: Odkąd miałem honor otrzymywać instrukcje od zmarłego pana Du Perac. wielkiego architekta królewskiego, który po swoim powrocie z Italii, co miało miejsce w 1582 roku, został zatrudniony przez jego wysokość księcia d’Aumale. zawołanego zwolennika dzielnych ludzi, pan Du Perac sam trudził się wykonywaniem projektów i trasowaniem dwudzielnych kwater ogrodów zamkowych. Zrobił to tak dobrze, że pomysły te zdawały się znacznie przewyższać wszystko, co zwykli byli robić mój nieboszczyk ojciec i inni ogrodnicy. Były to pierwsze partery i kwatery haftowe we Francji”.Na czym więc polegała lekcja udzielona przez Du Peraca? Czy chodziło tu o proste wskazówki projektanta świadomego wszystkich reguł kompozycji, udzielane ogrodnikowi biegłemu w swoim rzemiośle, ale posiadającemu elementarne tylko przygotowanie? Czy też mamy tu do czynienia z przeszczepieniem formuły włoskiej? Ta ostatnia hipoteza jest mało prawdopodobna, jako że partery włoskie składały się wówczas z płaszczyzn okolonych bukszpanem, obsadzonych kwiatami i oddzielonych wysypanymi piaskiem alejkami.Francesco Colonna w Hypnerotomachia Poliphrli, dziele wydanym w 1499 roku, opisuje różne rodzaje haftowych parterów: partery węzłowe utworzone ze splecionych ornamentów, partery ozdobione inicjałami lub figurami heraldycznymi. Bardzo dokładnie opisuje plantacje ruty, majeranku, fiołków, i dodaje: ..Warzywa pozostawały zielone, na całkowicie równych prawach, zwolnione od składania trybutu płodnej naturze”, ponieważ jak pisał gdzie indziej odmienne kompozycje będą stosowane w ogrodach warzywnych. Claudius Popelin, który wydanie tego tekstu opatrzył uczonymi przypisami, nie podaje żadnej wskazówki informującej, na jakich źródłach opierał się tu autor.Przypomnijmy tekst AlMakriziego o ogrodach Chumarawajha (w pobliżu dzisiejszego Kairu): „Zasadzi! w nich wonne zioła, tworzące zamyślony z góry rysunek i pismo, a ogrodnik bardzo starannie używał sekatora, pilnując, by ani jeden liść nie wysunął się poza inne”. Według aktualnego stanu wiedzy, muzułmańskie pochodzenie tego tematu sięga więc IX wieku.Z tekstu Al Makriziego nie dowiadujemy się, czy używano czegoś innego poza roślinami dla ozdobienia wewnętrznych części rysunku utworzonego przez bukszpany. Informuje o tym natomiast Olivier de Serres: … Aby oglądanie tej różnicy sprawiało większe ukontentowanie, przestrzeń pomiędzy dwoma rzędami trawy pokrywa się różnokolorową ziemią, przez co trawa ta nabiera większego blasku, a cala kwatera parteru przypomina wspaniały obraz pędzla znakomitego mistrza. Kolorowe ziemie należy bardzo starannie wybierać, tak aby ich złe właściwości nie szkodziły roślinom. Istnieją gatunki ziemi naturalnie czerwonej, żółtej, białej, której jedyną wadą jest nieurodzajność, stanowiąca w tym wypadku zaletę, ponieważ nie wyrasta na niej zielsko i ku radości ogrodnika partery pozostają czyste. Aby osiągnąć kolor czarny, należy położyć kruszony łupek”. W praktyce stosowano między innymi żużel, żółty piasek i tłuczoną cegłę. Olivier de Serres pisze, że partery te tworzono po to, żeby oglądać je z okien rezydencji, nic więc dziwnego, że nazywano je „kobiercami tureckimi”. Istotnie, piękno ich rysunku i wykonania podziwiać można albo z piano nobile, albo z otaczających partery podwyższonych promenad. Guillaume i Ouentin le More, „pochodzący z Turcji”, należą do cudzoziemców przybyłych z Sycylii w końcu XV wieku, pracujących w ogrodach francuskich w wieku XVI. Należało do nich utrzymywanie niektórych parterów, być może byli zatem specjalistami w tej dziedzinie? Na ten temat nie wiemy nic pewnego.W Anglii szczególnym upodobaniem cieszyły się partery „węzłowe”, których technika została dokładnie opisana w dziele Colonny. Przy domu Szekspira w Stratfordona von został odtworzony jeden z takich parterów, a rośliny przystrzyżono tu w taki sposób, by sprawić wrażenie splatających się wstęg. A więc zakładanie tego rodzaju parterów musiało być praktyką trwałą, skoro jeszcze dziś udało się osiągnąć taki rezultat. Według Franka Crispa, parter węzłowy wywodzi się ze średniowiecza. Pierwsze ryciny przedstawiające partery węzłowe opublikowano w roku 1499, ale szczegółowe ich opisy cytowane są już od 1467 roku.
Dodaj komentarz Anuluj pisanie odpowiedzi
Musisz się zalogować, aby móc dodać komentarz.
Leave a Reply